VỀ CÂY NHÃN TRƯỚC SÂN NHÀ Ở QUÊ - Tản văn Đặng Xuân Xuyến

 

VỀ CÂY NHÃN TRƯỚC SÂN NHÀ Ở QUÊ

*

Năm 2012 mua đất làm nhà ở quê, tôi giữ lại cây nhãn trước cửa để lấy bóng mát (bìa trái) nhưng đến năm 2015, một lần về quê, khi rượu đã “tới bến”, có chút liêng phiêng của men rượu, tôi gọi người đến chặt bỏ cây nhãn vì không muốn phạm vào thế "độc mộc" trước cửa.

Lạ ở cây nhãn này là nửa phía cổng vào cành lá rất xanh tốt, quả mọng nước, cùi dày, hạt nhỏ, vị ngọt dịu, thơm chỉ thoang thoảng, nhưng phía nửa cây bên trong sân thì cành lá kém xanh tốt, quả sai nhưng to không đều, cùi dày nhưng ít nước, vị ngọt nhưng gắt. Sau này, khi chặt cây nhãn rồi, tôi mới biết sở dĩ cây nhãn có những khác biệt về chất lượng quả ở 2 phía cây như vậy là do chủ cũ đã ghép loại nhãn lai vào phía nửa cây trong sân.

Đêm trước khi chặt cây nhãn, tôi lại mơ thấy cụ bà (*) mặt tròn phúc hậu đứng ngắm cây nhãn rồi nói: "Cây nhãn đang xanh tốt thế này sao nhà anh lại hồ đồ gọi người chặt bỏ.". Tôi tủm tỉm cười: “Cụ nhiều chuyện thế! Cháu làm gì cụ cũng quản là thế nào?”. Cụ bà nhìn tôi rồi gõ gõ cây gậy xuống sân, mắng: “Phục sinh nhà anh! Vẫn không chịu thay đổi! Vẫn cố chấp làm theo ý mình!”. Nhìn cây nhãn, tôi lẩm bẩm: “Lạ thật! Sao cháu hay gặp cụ thế!”, rồi hiêng hiếng mắt về phía cụ thì không thấy cụ đâu nữa.

 

{- (*) là cụ bà tôi thường gặp trong những giấc mơ, chẳng hạn:

- 22/10/2012: TRỞ VỀ CHỐN XƯA
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=234822013338015&set=a.279793202174229&type=3&theater

 

- 18/06/2013: MUA NHÀ DƯỚI QUÊ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=480541285432752&set=a.279793202174229&type=3&theater

- 28/03/2014: CỤ BÀ TRONG MƠ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=447655308721350&set=a.279793202174229&type=3&theater

 

- 22/05/2017: ÂN NGHĨA TIỀN KIẾP
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1592678484219021&set=a.279793202174229&type=3&theater -}

 

Sáng hôm sau, tôi kể lại giấc mơ với anh Đặng Văn Thắng (anh con bác ruột), anh bảo: "Thế thì chú đừng chặt nữa. Nói thật, tối qua chú nhờ cháu Bốn sáng nay sang chặt bỏ anh đã định gàn nhưng biết tính chú đã quyết việc gì thì sẽ không thay đổi nên anh không nói.". Lúc cháu Bốn sang, mới bước vào sân đã oang oang: "Ông chặt cây nhãn này làm gì? Phí lắm! Để lấy bóng mát ông ạ.". Khi nghe kể lại giấc mơ, Bốn thủng thẳng: "Cây nhãn này trồng mười mấy năm (thực ra cây nhãn đó chủ cũ trồng đã trên hai mươi năm) mới to cao được như thế mà ông chặt đi thì rất phí. Ông cũng là người tín tâm đã mơ được cụ bà gàn như thế thì càng không nên chặt bỏ.". Đắn đo nhưng lại nghĩ đến thế "độc mộc" trước cửa nên tôi tặc lưỡi: "Anh cứ chặt giúp chú." mà không nghĩ ra trồng thêm vài cây trước cửa vừa phá được thế "độc mộc", cũng “tiện thể” hóa giải ít nhiều thế nhà hướng Đông Nam không hợp với Mệnh chủ.

Ngày 1 tháng 12 năm 2018, về quê trồng lại cây nhãn truyền thống (giống nhãn Lồng Hưng Yên, đã ra trái và cũng đã nhờ người kiểm tra chất lượng quả) trước cửa (bìa phải) để lấy bóng mát nhưng mấy năm rồi mà cây nhãn này cao lên cũng không đáng bao nhiêu, tán xoè ra cũng rất ít. Mỗi lần về quê cứ ngẩn ngơ tiếc cây nhãn từ chủ trước.

*.

Hà Nội, 20 tháng 10-2021

ĐẶNG XUÂN XUYẾN